Code on Social Security, 2020

Decode the Code on Social Security, 2020

๐Ÿ“Œ Key Focus Areas


  • Provident Fund (เคญเคตिเคท्เคฏ เคจिเคงि – PF)
  • Employees’ State Insurance (ESI – เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เคฐाเคœ्เคฏ เคฌीเคฎा)
  • Maternity Benefits (เคฎाเคคृเคค्เคต เคฒाเคญ)
  • Gratuity (เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เคฒाเคญ)
  • Gig & Platform Workers (เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เค”เคฐ เคกिเคœिเคŸเคฒ เค•ाเคฎเค—ाเคฐ)

๐Ÿ“˜ English Explanation


The Code on Social Security, 2020, is a landmark reform that unifies nine different laws related to social benefits, including retirement, insurance, and maternity. This code is designed to provide a robust safety net for workers across organised, unorganised, and gig economy sectors, such as delivery agents, app-based drivers, and freelancers.


✅ Key Provisions


  1. Provident Fund (PF)
    • How it works: Both employee and employer contribute monthly (typically 12% each).
    • Purpose: Builds a retirement fund for employees.
    • Scope: Applies to most organized sector employees and is being extended to more workers.
  2. Employees’ State Insurance (ESI)
    • Eligibility: Employees earning up to ₹21,000/month.
    • Benefits: Covers medical treatment, disability, maternity, and more.
    • Purpose: Provides health and financial security.
  3. Maternity Benefits
    • Entitlement: 26 weeks of paid leave for women employees (in eligible workplaces).
    • Protection: Employers cannot terminate women during maternity leave.
    • Objective: Supports women’s health and job security.
  4. Gratuity
    • Eligibility: Paid as a lump sum if an employee works for 5 years or more in a company.
    • Example: An employee with a ₹10 lakh salary might receive ₹4-5 lakh as gratuity upon leaving.
    • Purpose: Rewards long-term service and loyalty.
  5. Gig & Platform Workers
    • Who is covered: food delivery agents, app-based drivers, freelancers, and other gig workers.
    • What’s new: For the first time, these workers are included in social security schemes.
    • Significance: A major step toward inclusivity in Indian labour law.

๐Ÿ“™ Hindi Explanation (เคธเคฐเคฒ เคญाเคทा เคฎें)

เคฏเคน เค•ाเคจूเคจ 9 เคชुเคฐाเคจे เค•ाเคจूเคจों (เคœैเคธे PF, ESI, เคฎाเคคृเคค्เคต เคฒाเคญ) เค•ो เคเค• เคนी เคธंเคนिเคคा เคฎें เคœोเคก़เคคा เคนै। เค…เคฌ เคธंเค—เค िเคค, เค…เคธंเค—เค िเคค เค”เคฐ เคเคช/เคกिเคœिเคŸเคฒ เค•ाเคฎเค—ाเคฐों (เคœैเคธे Zomato, Ola เคก्เคฐाเค‡เคตเคฐ, เคซ्เคฐीเคฒांเคธเคฐ) เค•ो เคญी เคธाเคฎाเคœिเค• เคธुเคฐเค•्เคทा เคฎिเคฒेเค—ी।


✅ เค•्เคฏा-เค•्เคฏा เคฎिเคฒेเค—ा:


  1. PF (เคญเคตिเคท्เคฏ เคจिเคงि)
    • เค•ैเคธे เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคा เคนै: เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เค”เคฐ เค•ंเคชเคจी เคฆोเคจों 12% เคฏोเค—เคฆाเคจ เคฆेเคคे เคนैं।
    • เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ: เค†เคชเค•ी เคฐिเคŸाเคฏเคฐเคฎेंเคŸ เค•े เคฒिเค เคชैเคธा เคœเคฎा เคนोเคคा เคนै।
  2. ESI (เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เคฐाเคœ्เคฏ เคฌीเคฎा)
    • เคฏोเค—्เคฏเคคा: ₹21,000 เคคเค• เคธैเคฒเคฐी เคตाเคฒे เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी।
    • เคฒाเคญ: เคฎुเคซ्เคค เค‡เคฒाเคœ, เคฎाเคคृเคค्เคต, เค…เคชंเค—เคคा, เคฌीเคฎाเคฐिเคฏों เค•ा เคฒाเคญ।
  3. เคฎाเคคृเคค्เคต เคฒाเคญ
    • เค…เคงिเค•ाเคฐ: เคฎเคนिเคฒा เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐिเคฏों เค•ो 26 เคนเคซ्เคคे เค•ी เคธैเคฒเคฐी เค•े เคธाเคฅ เค›ुเคŸ्เคŸी।
    • เคธुเคฐเค•्เคทा: เค‡เคธ เคฆौเคฐाเคจ เคจौเค•เคฐी เคธे เคจเคนीं เคจिเค•ाเคฒा เคœा เคธเค•เคคा।
  4. เค—्เคฐेเคš्เคฏुเคŸी (Gratuity)
    • เคฏोเค—्เคฏเคคा: เค…เค—เคฐ เค†เคช 5 เคธाเคฒ เคธे เค…เคงिเค• เคเค• เค•ंเคชเคจी เคฎें เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคे เคนैं, เคคो เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เคชเคฐ เคเค•เคฎुเคถ्เคค เคฐाเคถि เคฎिเคฒเคคी เคนै।
    • เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ: ₹10 เคฒाเค– เคธैเคฒเคฐी เคตाเคฒे เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เค•ो ₹4-5 เคฒाเค– เค—्เคฐेเคš्เคฏुเคŸी เคฎिเคฒ เคธเค•เคคी เคนै।
  5. เค—िเค— เค”เคฐ เคช्เคฒेเคŸเคซ़ॉเคฐ्เคฎ เคตเคฐ्เค•เคฐ्เคธ
    • เค•ौเคจ เคถाเคฎिเคฒ: เคซूเคก เคกिเคฒीเคตเคฐी เคเคœेंเคŸ, เคเคช-เค†เคงाเคฐिเคค เคก्เคฐाเค‡เคตเคฐ, เคซ्เคฐीเคฒांเคธเคฐ เค†เคฆि।
    • เคจเคตाเคšाเคฐ: เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เค‡เคจ्เคนें เคญी เคธाเคฎाเคœिเค• เคธुเคฐเค•्เคทा เคฒाเคญ เคฎिเคฒेंเค—े।

๐Ÿง‘‍๐Ÿซ Example (เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ)

Priya เคเค• เคฎाเคฐ्เค•ेเคŸिंเค— เคเค•्เคœीเค•्เคฏूเคŸिเคต เคนैं, เคœिเคจเค•ी เคธैเคฒเคฐी ₹18,000/เคฎเคนीเคจा เคนै।
  • เค‰เคจเค•ी เค•ंเคชเคจी เค‰เคจเค•ी เคธैเคฒเคฐी เคธे PF เค•ाเคŸเคคी เคนै।
  • เคตे ESI เค•े เคฆाเคฏเคฐे เคฎें เค†เคคी เคนैं।
  • เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•ंเคชเคจी เคฎें 6 เคธाเคฒ เค•ाเคฎ เค•िเคฏा เค”เคฐ เคซिเคฐ เคจौเค•เคฐी เค›ोเคก़ เคฆी।

✔ Priya เค•ो เคฎिเคฒेंเค—े:

  • PF เคธे เคฐिเคŸाเคฏเคฐเคฎेंเคŸ เคฌเคšเคค (✔)
  • ESI เคธे เคฎेเคกिเค•เคฒ เคฒाเคญ (✔)
  • เค—्เคฐेเคš्เคฏुเคŸी (✔)
By Dr. Madhuri Kanojiya -

Code on Social Security, 2020

Decode the Code on Social Security, 2020 ๐Ÿ“Œ Key Focus Areas Provident Fund (เคญเคตिเคท्เคฏ เคจिเคงि – PF) Employees’ State Insurance (ESI – เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เคฐाเคœ...